www.proantica.fora.pl

gelo

Sztylet i pas podtrzymujący broń

Pas - (Cingulum militare)

Praktycznym zastosowaniem pasa wojskowego było przeniesienie ciężaru zbroi, najpierw kolczugi (hamata) potem pancerza foliowego (segmentata), z barków na staw biodrowy. Oczywiście poza tym służył do troczenia miecza oraz sztyletu. W czasach Augusta zwyczajem było noszenie dwóch spiętych na krzyż pąsów , osobno dla miecza i puginału. Z biegiem czasu powrócono jednak do pojedynczego pasa. Na początku pierwszego stulecia naszej ery pojawiła się osłona podbrzusza. Początkowo jako naśladownictwo celtyckiego zwyczaju rozcinania końcówki szerokiego pasa na cztery węższe używając jednego z nich do mocowania pasa.. W połowie stulecia osłona stała się oddzielnym elementem dołączonym do jednego z pasów , zazwyczaj do tego na którym znajdowało się pugio. Poszczególne paski od czterech do ośmiu były bogato zdobione dużymi guzami - ćwiekami. Wykonywane z brązu z dekoracyjną puncą na środku mogły być częściowo cynowane lub rzadziej posrebrzane dla lepszego efektu. Biorąc pod uwagę pragmatyzm Rzymian obok oczywiście ozdobnej funkcji posiadały zapewne walory praktyczne. Mogły chronić podbrzusze przed cieciami mieczem; zasłaniały "wstydliwą" cześć ciała w przysiadzie, obciążając tunikę. Nie można zapominać ze mogły wywoływać pewien efekt psychologiczny - powiedzmy kilka albo nawet kilkadziesiąt tysięcy żołnierzy błyszczących w słońcu , pobrzękujących cingulum zapewne robiły mimo wszystko nieme wrażenie na bądź co bądź prymitywnym wrogu. Stopniowo odchodzono jednak od użycia takich pasów tak że na przełomie II i III wieku pojawia się naśladownictwo germańskiego szerokiego pasa tzw. balteus.

Sztylet - (Pugio)

Sztylet (pugio) podobnie jak gladius był hiszpańskiego pochodzenia. Mógł być bogato dekorowany czerwoną emalia bądź inkrustowany. Rękojeść wykonywano z drewna i wykładano często rogiem, kością. Lub metalem(cienki brąz lub żelazo). Głownia posiadała liściasty kształt a jej rozmiary zmieniały się z czasem i wynosiły do 17 do 25 cm długości i 3 do 5 cm szerokości. Była plaska a jelec był początkowo przynitowany do niej. Pochwa była skonstruowana tak jak pochwa mieczy, drewniana spoina pokryta skorą okuta metalem i często bogato dekorowana. Dla uproszczenia wprowadzono klasyfikacje dwóch typów pochew A i B. Typ A posiadał metalowe okucia wierzchu i spodu pochwy zespolone razem nitami, z drewnianym spoiwem w środku, do którego przymocowane byle cztery ryfki. Typ B to drewniana środek pokryty skorą. Front pochwy okuwano metalem a mocowania były jednoczenie ryfkami. Do których mocowano rapcie. Typ A wyszedł z użycia ok. 50 roku n.e., typ pozostał jeszcze w użyciu.

Na podstawie.

M.Simkins: The Roman Army from Caesar to Trajan
Conolly: Greece and Rome at War
J. Warry: Armie świata Antycznego

Autor: Kuba